Pasen 2025 – De muur is afgebroken

Tekst: Matteüs 28:1-10; Efeziërs 2:14-18

Op 9 november 1989
– was ik twaalf dagen oud, dus ik was er al wel, maar ik herinner het me niet meer –
Maar het was een ongekend bijzondere dag.
Want die dag was de dag waarop de Berlijnse muur viel.
Wie van jullie weet dat nog, dat dat gebeurde?
Hoe was dat?

De Berlijnse muur was een muur die dwars door Berlijn liep,
Een muur die Oost- en West-Berlijn van elkaar scheidde.
Een muur die er bijna dertig jaar had gestaan.
Waardoor Berlijn in tweeën was gescheurd.
Waardoor families en vrienden van elkaar gescheiden waren.
Mensen die die muur over wilden steken vanuit Oost naar West, werden gedood of gevangen gezet.
En ook andersom kwam je er niet zomaar in.
Maar op 9 november 1989 kwam er vrij onverwacht een einde aan de Berlijnse muur.
Het was onwerkelijk voor de mensen – ineens konden ze gewoon van Oost naar West lopen en andersom.
Niemand die ze tegenhield.
Niemand die ze ondervroeg.

Moet je je eens voorstellen hoe bizar dat geweest moet zijn,
voor mensen die hun leven lang tegen die muur hadden aangekeken,
Die hadden gedacht: hoe zou het zijn áchter die muur?
Vanuit een hoog gebouw kon je de andere kant zien liggen.
Maar het lag altijd buiten bereik.
Gewapende soldaten en een dikke muur stonden in tussen jou en die andere kant.
En ineens was dat voorbij!
Ineens kon je gewoon een wandeling maken van de ene naar de andere kant!

Inmiddels is er in Berlijn nog maar weinig te zien van de muur.
Alleen een streep op de weg, dwars door het centrum heen,
waar vroeger die muur liep.

De muur van vijandschap is weggebroken.
Dat lezen we vandaag in de brief van Paulus aan de Efeziërs.

Een muur die staat voor de scheiding tussen God en mensen.
En een muur die staat voor de scheiding tussen mensen onderling.

Paulus heeft het daar over wat er is gebeurd met Pasen!
Ook van de ene op de andere dag! Totaal onverwacht!
Ook iets wat heel onwerkelijk kan voelen.
Waarvan je bijna niet kán geloven dat het zo is!

Jezus is voor ons gestorven aan het kruis, en hij is opgestaan uit de dood!
En Hij heeft de muur van vijandschap afgebroken.
Hij heeft ons vrede gebracht.

Wat is vrede?
Vrede is iets anders dan een wapenstilstand.
Als nu, vandaag, Oekraïne en Rusland zouden stoppen met vechten, dan is er niet meteen vrede.
Dan is niet meteen alles weer heel wat kapot is gemaakt in de afgelopen jaren.
Dan is er alleen een wapenstilstand.
Misschien zelfs maar tijdelijk, voordat het vechten weer losbarst.

In de tijd van de Berlijnse muur werd er niet gevochten tussen Oost en West.
Niet direct in elk geval.
Maar er was constant de dreiging van oorlog.
De dreiging van kernwapens.
Dat is ook geen vrede!

Vrede is dat het goed is.
Dát betekent het woord in de Bijbel voor vrede: Shalom!
Shalom, is dat het goed is.
Dat wat gebroken is, weer heel wordt gemaakt.

En er ís heel veel gebrokenheid. Er is veel kapot.
In ons eigen leven.
Dingen die ons bij de handen afbreken.
Waar we het goed willen doen, maar dat lukt niet.
Waar we falen.
Waar we lijden.
Waar we pijn en ziekte en zorgen ervaren.
Dan ervaar je iets van gebrokenheid.

Overal in de wereld om ons heen is er ook gebrokenheid.
Oorlog, natuurrampen, onrecht.
Mensen, landen, die steeds weer keuzes maken die ingaan tegen wat goed voor ze is.
Die ingaan tegen wat goed is voor anderen.
Wat goed is voor deze wereld.

Gebrokenheid, dat is het tegenóvergestelde van vrede.
In de Bijbel lezen we dat die gebrokenheid ergens is begonnen.
Bij Adam en Eva.
Bij de mens, die de keuze maakte om zélf te bepalen wat goed en kwaad is.
Die zélf als God wilde zijn.

Maar misschien herken je het ook in je eigen leven.
Dat je het goede wíl doen, en toch lukt dat steeds weer niet.
Ik zag pas een filmpje van Mindfuck, waarin de presentator tegen kinderen zegt:
Hier is een grote rode knop! Druk er niet op!
En álle kinderen aan wie hij het vraagt drukken na een tijdje tóch op de grote rode knop.

Jezus vraagt het aan farizeeën, die een vrouw willen stenigen die een verkeerde keuze heeft gemaakt:
Hij zegt: wie van jullie zonder zonde is, laat die als eerste een steen gooien.
En één voor één druipen ze af.
Totdat alleen Jezus overblijft,
en hij zegt tegen haar: ik veroordeel je ook niet.
Dát is vrede.

Vrede is het tegenovergestelde van gebrokenheid.
Vrede is heelheid.
Dat het goed is, tussen jou en God,
En dat het goed is tussen jou en een ander.

Jezus is onze vrede!, schrijft Paulus.
Hij heeft de muur van vijandschap afgebroken.
Dat is wat er met Pasen is gebeurd.

Jezus heeft ons vrede gebracht met God!
Hij heeft wat gebroken is, weer heel gemaakt.

Dat beeld van de Berlijnse muur vind ik een heel mooi voorbeeld,
Maar ook een heel verdrietig beeld.
In de dertig jaar dat die muur er stond,
ging aan allebei de kanten van de muur het leven gewoon door.
Aan allebei de kanten leefden mensen zonder dat ze iets merkten van de mensen aan de andere kant.

Je kan denken: dat is toch prima?
Maar ze hoorden wél bij elkaar!
Toen die muur er was, was het alsof de mensen aan de andere kant niet bestonden.
Maar toen die muur werd afgebroken,
konden die mensen die elkaar tientallen jaren niet hadden gezien,
elkaar weer omhelzen!
Toen konden ze elkaar weer zíen, en vasthouden.
Toen was wat gebroken was, pas weer echt heel!

Dat is een beeld van hoe het ook kan zijn met God.
Je kan prima je leven leven zonder God.
Zonder aan Hem te denken.
Zonder iets van Hem te merken.
Daar zorgt die muur wel voor.
Die muur van gebrokenheid, van zonde.
Die tussen ons en God in staat.

Maar Jezus is naar ons toe gekomen, en heeft zijn leven gegeven,
Om die muur weer af te breken.
En dat betekent meer dan alleen een wapenstilstand!
Dat betekent dat het weer wordt zoals het bedoeld is!
Zoals de mensen in Berlijn elkaar weer konden zien, en omhelzen!
Zo betekent wat Jezus voor ons heeft gedaan dat de relatie met God is hersteld!
Dat de weg naar God weer open is.

Dat is vergeving, maar ook nog veel méér!
Dat is dat we mogen weten dat we door God diep geliefd zijn, en gekend zijn!
Dat Hij als een Vader is, en dat wij zijn kinderen mogen zijn!
Dat Hij ons wil omhelzen.
[Afbeelding 8: Omhelzing]

Dat is waar Pasen over gaat.
Dat is waar geloven om gaat!
Geloven gaat niet om je aan regels houden.
Paulus schrijft dat ook:
Jezus heeft door voor ons te sterven de wet met zijn geboden buiten werking gesteld.
Dat betekent:
Wíj hoeven die muur niet meer te doorbreken!
Wij hoeven het niet te verdienen om bij God te komen!
Wij hoeven niet te zorgen voor vrede.
Jezus heeft dat voor ons gedaan.

Wij mogen Gods genade, zo heet dat in de Bijbel,
Gods liefde ontvangen, en we hoeven er niets voor te doen.

En dát is een liefde die álles verandert:
Hoe je kijkt naar jezelf,
En hoe je kijkt naar anderen.
Want God kijkt naar jou met liefde.

Alleen vergis je niet: toen de Berlijnse muur viel, heel onverwacht,
Moesten mensen écht aan het idee wennen.

Zo kan dat voor ons ook iets zijn waar je aan moet wennen.
Dat die vrede met God er ís.
Wat heel onwerkelijk kan voelen.
Wat heel moeilijk kan zijn om écht te geloven.

Zeker als je zo bent opgevoed:
Jij moet goed je best doen.
Als je bij God wil horen, moet je goede keuzes maken.
Dan mag je geen verkeerde dingen doen.
Dan moet je goed leven.

Of, voor sommige mensen is dat zo,
als je altijd hebt gehoord dat je zondig bent,
en dat je dat heel diep moet beseffen,
en dan, misschien, mag je op een dag merken dat je vergeven wordt.
Dat je bij God mag horen.

Dat is niet wat Paulus zegt.
Paulus zegt: de muur van vijandschap is afgebroken.
De wet is buiten werking gesteld.
Jezus heeft dat gedaan, door zijn leven voor ons te geven,
en op te staan uit de dood!

Hij is onze vrede!
Hij heeft die relatie met God weer hersteld!

Soms is het makkelijker om die andere stemmen te geloven.
Die zeggen: je bent niet goed genoeg.
Je moet beter je best doen.
Je moet méér doen.
Maar dat is niet de stem van God, die dat zegt.
Jezus zegt: ik heb het vóór jou gedaan. Omdat ik van je hou.
Jezus is onze vrede!

Genade is niet goedkoop.
Het heeft Jezus zijn leven gekost, aan het kruis.
Maar Hij heeft daar de hele prijs voor ons betaald.
Hij is onze vrede.
Waardoor er niets meer tussen ons en God in kán staan.
De muur is weg! De weg is vrij!

Bedenk dat eens bij jezelf, wat een bevrijdende gedachte dat is:
Ik heb vrede met God!
God heeft mij lief.

Die muur, die Jezus heeft afgebroken,
die staat voor de scheiding tussen God en mensen.
Maar die muur staat ook voor de scheiding tussen mensen onderling.

Ik denk altíjd een heel actueel thema, maar ook op dit moment.
Als je ziet hoe verdeeld mensen kunnen zijn,
En hoe ontzettend veel dat kapot maakt.

Jezus is onze vrede.
Hij heeft de muur afgebroken die ons scheidde van God,
Maar ook de muur die ons scheidt van andere mensen.

En dat kan echt heel verrassend zijn!

In het Nieuwe Testament zie je dat al:
Daar kwamen in het eerste begin van de kerk mensen bij elkaar die anders nooit bij elkaar waren gekomen!
Bijvoorbeeld Joodse mensen en mensen die geen Joodse achtergrond hadden.

Het christelijk geloof is begonnen als een stroming bínnen het Jodendom.
Jezus was Joods en zijn eerste volgelingen waren ook allemaal Joods.

Maar al heel snel lees je in de Bijbel dat de volgelingen van Jezus het nieuws van de vrede die Jezus had gebracht,
ook gingen vertellen aan mensen die níet Joods waren,
die geen Joodse achtergrond hadden.
En die gingen in Jezus geloven, en sloten zich aan bij de kerk.

Dat was een grote stap, want de verschillen werden van beide kanten enorm gevoeld.
En toch ontstonden er kerken, gemeenschappen, van mensen met een hele verschillende achtergrond.
Niet alleen van mensen die Joods waren en niet-Joods,
Maar ook bijvoorbeeld van rijke mensen en slaven.
Die verder altijd helemaal langs elkaar heen leefden, maar nu ineens bij één gemeenschap hoorden.

Je ziet het ook al aan de eerste mensen die achter Jezus aan gingen.
Dat was een groep mensen die iemand anders nooit bij elkaar had gezet!
Om maar een paar te noemen:
vissers die niet konden lezen of schrijven, een belastingbeambte, een opstandeling, een theoloog.
Het was een hele rare groep mensen bij elkaar.
Maar wat ze bij elkaar bracht, was de liefde van God die ze bij Jezus ervoeren.

En zo mogen wij ons ook nog steeds, en steeds weer,
laten verrassen door wat voor mensen God bij elkaar brengt in de kerk!
Een PVV’er en een PvdA’er.
Een Ajaxiet en een Feyenoorder.
Iemand die naar de voedselbank gaat en iemand met een goede baan bij de overheid.
Mensen die heel veel houden van Israël,
En mensen die zich meer identificeren met de Palestijnen.
Mensen die altijd in Nederland hebben gewoond, en mensen met een migratieachtergrond.
Totáál verschillende mensen. Maar in de kerk vind je ze allemaal.
Weet je wat de reden is dat zoveel verschillende mensen elkaar in de kerk mogen vinden?
Dat is de genade van Jezus.
Dat is de liefde waarmee Hij naar ons kijkt.
De liefde die Hij ons geeft.
Net zoals Hij de muur van vijandschap tussen God en mensen heeft afgebroken,
Heeft Hij ook de muur van vijandschap tussen mensen onderling met de grond gelijk gemaakt.

Want als wij onszelf zien als een geliefd kind van God,
Door wat Jezus voor ons heeft gedaan,
Hoe kunnen we dan anders dan een ander óók zien als een geliefd kind van God,
Door wat Jezus voor ons heeft gedaan?
Als wij de liefde van God niet meer zelf kunnen verdienen, niet meer zelf hóeven te verdienen,
Hoe kunnen we dan nog neerkijken op een ander?
Die het ook moet hebben van de genade, en de liefde van Jezus?

Hij is onze vrede.
Hij heeft de muur van vijandschap afgebroken.
Door Hem mogen wij samen met elkaar het leven van God krijgen,
in al zijn heelheid en volheid.

Maar hoe zit dat dan met alles wat er nu nog is aan gebrokenheid?
Met al dat onrecht?
Met zoveel wat er mis is in deze wereld?

Weet je hoe het Koninkrijk van God werkt?
Precies zoals met Pasen.
Niet door kracht, en geweld,
Maar door kwetsbaarheid en dienende liefde.

In de Bijbel, in het boek Daniël, staat een mooi voorbeeld:
Stel je voor: de koninkrijken van mensen!
Verbeeld in één groot beeld.
Gemaakt van goud, ijzer, brons, steen.
Krachtig, en sterk.
Maar ergens, hoog in een berg, raakt een klein kiezeltje los.
En die gaat rollen, en rollen,
En wordt groter, en groter,
Totdat die steen dat enorme, machtige beeld omver gooit.
Zó is het Koninkrijk van God.

Zoals Jezus met Pasen vrede bracht, de muur heeft afgebroken.
Niet door een groot leger,
Maar door zijn leven te geven.
Op dat moment, dat Jezus stierf, leek het alsof het kwaad had gewonnen.
Alsof de zonde en de gebrokenheid en de dood het laatste woord hadden.

Maar op de derde dag gebeurde wat níemand had verwacht:
Jezus stond op uit de dood.
De zonde was vergeven.
Gebrokenheid vervangen door heelheid.
De dood was overwonnen.
De muur van vijandschap was afgebroken.

Amen.