Hoe vier je vrijheid?

Gisteren, 5 mei, mochten we vieren dat Nederland 75 jaar geleden is bevrijd van de Duitse bezetting. Die bezetting heeft vijf lange jaren geduurd. Als je verhalen hoort over de tweede wereldoorlog, dan krijg je soms het gevoel dat er elke dag weer spannende dingen gebeurden. Maar eigenlijk was het niet zo heel anders dan nu. Het leven ging ‘gewoon’ door, maar dan op een andere manier. En toch moest je steeds alert zijn, op je hoede.Er waren ook dingen heel anders dan ze nu zijn. De vrijheidsbeperking van toen gingen een stuk verder dan een beperking van je bewegingsvrijheid. Je moest voorzichtig zijn met wat je zei. Wat je deed. Sommigen moesten zelfs bang zijn om opgepakt en ontdekt te worden. Onderduiken, om niet naar het buitenland te worden gestuurd om te werken. Of omdat ze anders hun leven niet zeker waren.
75 jaar vrijheid. Misschien is het helemaal niet zo gek dat we Bevrijdingsdag dit jaar anders hebben beleefd dan anders. Want vrijheid is voor ons ontzettend vanzelfsprekend geworden. Gelukkig maar, zou ik zeggen. Maar toch is het goed om het wel op waarde te schatten.
In deze periode is onze vrijheid op een andere manier beperkt. We kunnen niet zomaar bij familie en vrienden langsgaan. Niet zomaar naar school, naar sport. Mensen die in verzorgingshuizen wonen hebben het zwaar, omdat ze geen bezoek mogen ontvangen. Evenementen gaan niet door. Als je naar de supermarkt gaat, moet je op je hoede zijn. Kerkdiensten moeten online worden gevierd, of kunnen zelfs helemaal niet doorgaan.
En toch is dit een andere beperking van onze vrijheid dan destijds. Want toen was het een opgelegde beperking. Nu zijn het ook beperkingen van onze vrijheid, maar wel beperkingen waar wij samen, als mensen die in dit land wonen, voor kiezen. We kiezen ervoor om ouderen en kwetsbare mensen te beschermen. Om het mensen die in de zorg werken niet nóg zwaarder te maken dan het is.
Maar ten diepste zijn wij vrij. Om elkaar een hart onder de riem te steken, er voor elkaar te zijn. En daar ben ik dankbaar voor. Het maakt mij bewust van wat vrijheid is. Niet: doen wat je maar wilt, maar: vrij om onze eigen keuzes te maken. Vrij om zelf te denken. Vrij om te geloven. Vrij om onze vrijheid te vieren, zelfs al gaat dat dit jaar op een andere manier dan anders.
Ik merk, denk ik, dat ik mijn vrijheid nu juist meer vier dan andere jaren.

Deze column is verschenen in de Eemsbode, op 6 mei 2020