Een feest waard!

Ik heb iets meegenomen van huis. Kunnen jullie zien wat het is?
Het is een cadeau.
Als je een cadeau krijgt, dan is natuurlijk het eerste waar je benieuwd naar bent: wat zit er in?
Het liefste wil je het meteen uit gaan pakken om dat te zien!
Dat het ingepakt zit maakt het veel spannender dan als je gewoon iets krijgt.

Vandaag is het Kerst.
En met kerst hebben we het ook over een cadeau.
Niet de cadeautjes onder de kerstboom, of voor sinterklaas,
of voor je verjaardag,
Maar met kerst gaat het over een cadeau dat God aan ons geeft.
Een onbeschrijfelijk groot cadeau!
En daar ga ik het met jullie over hebben.

We hebben met elkaar een filmpje gekeken,
Waarin de verslaggeefster van Hart van Nederland aan verschillende mensen vroeg:
Wat betekent kerst eigenlijk voor jou?
Je hebt vast wel gemerkt dat ze hele verschillende antwoorden gaven.
Iemand zei: kerst, dat is licht, liefde en leven.
Een ander noemde gezelligheid, en lekker eten.
Of rust, in de drukke weken.
Een moment dat je even stil kunt zijn,
De ruimte neemt om elkaar te ontmoeten,
En met elkaar te genieten.
Even geen verdere afspraken.
Én, werd er gezegd, Kerst is iets feestelijks. Je leeft ernaar toe.

Waarom is Kerst zo’n feest?
Omdat we iets heel bijzonders vieren met Kerst.
Ook dat werd in het filmpje al genoemd:
iets heel kleins, wat tegelijk heel groot is.
De geboorte van een kind: Jezus.

De geboorte van dat kind is een cadeau.
Maar net als met dit cadeau, dat ingepakt zit,
is het ook een beetje een geheim. Een mysterie.
Je kunt er niet helemaal de vinger op leggen.

Ik wil even met jullie kijken naar het schilderij.
Het is een heel oud schilderij, uit het jaar 1490.
Het is geschilderd door de schilder Geertgen tot Sint Jans.
Je hoort het al, hij heeft een ouderwetse naam.
Hij was een soort monnik, die niet in een klooster,
maar gewoon tussen de mensen leefde.
Een ‘lekenbroeder’, heette dat.

In dit schilderij heeft hij iets willen vertellen over Kerst,
Hoe bijzonder kerst eigenlijk is.
Als je naar het schilderij kijkt, dan zie je dat het donker is.
Maar er zijn drie bronnen van licht:
Het vuurtje van de herders, linksboven.
En boven hen, in de lucht, een engel.
Over hen hebben we gehoord in het Kerstverhaal van Lego daarnet.
Maar er is nog een lichtpunt op het schilderij,
Waarbij het licht van de herders en zelfs het licht van de engel in het niet valt.
Je kunt het wel zien.
Dat is het licht van de pasgeboren Jezus in de kribbe.

De schilder wil daar iets mee zeggen.
Hij heeft geprobeerd om het mysterie, het geheim van Kerst te verbeelden.
Ieder pasgeboren kind is bijzonder, een klein wonder.
Maar er is iets met dit kind, Jezus, wat hem nóg bijzonderder maakt.
Hij is Immanuël, God met ons.
In dit kind komt God dichtbij ons.

Dat diepe geheim heeft de schilder willen overbrengen.
Zodat het ons raakt, en we naast Maria, Jozef,
De herders en de engelen in verwondering neerknielen voor het kind,
dat hier in de kribbe ligt.

Het kindje Jezus is een cadeau: in dit kind komt God naar ons toe!
Komt God naar deze wereld.
Wat betekent dat eigenlijk?
Het is moeilijk te bevatten.
Daarom gebruikt Johannes in de Bijbeltekst die we hebben gelezen ook zulke moeilijke woorden.
Dat doet hij omdat het bijna niet te omschrijven is wat hier gebeurt.
Kerst is een geheim. Iets waar je niet helemaal de vinger op kunt leggen,
Of wat je helemaal kunt verklaren.

“Het woord is mens geworden, en heeft onder ons gewoond”, schrijft Johannes.
Met Kerst vieren we dat Gods zoon voor ons naar deze wereld gekomen is.
In Jezus werd God zichtbaar, kreeg hij een gezicht.
Je kon hem aanraken, vasthouden.
En in Jezus is God niet alleen maar naar ons toe gekomen,
Maar Hij is mens geworden. Een mens van vlees en bloed.

Waarom is dat zo belangrijk?
Omdat door dit kind God één van ons wordt.
Met Pasen vieren we dat God ons naar Hem toe brengt.
Dat Hij ons verhoogt.
Maar dat kan alleen maar door Kerst.
Doordat God eerst naar óns toe gekomen is.
Deel uitmaakt van ons leven.
Dat is het grote geheim dat we vieren met Kerst.
Dat de grote, heilige God,
Die aarde en hemel gemaakt heeft,
In ons leven komt.
God verbindt zijn eigen leven aan ons.
Hij laat zijn liefde aan ons zien, op zo’n diepe manier,
dat je er stil van wordt.

Dat God mens is geworden,
Betekent dat hij letterlijk in onze huid is gekropen.
Hij werd één van ons.
Dat mag een troost zijn, als je het moeilijk hebt.
Onze God weet uit eigen ervaring wat wij meemaken,
Wat wij voelen, waar wij mee worstelen.
Hij is er zelf dwars doorheen gegaan.
Jezus was geen superheld,
Maar een mens.
Een mens die te maken kreeg met vermoeidheid,
Verdriet, pijn, aanvechtingen, en ga zo maar door.
Jezus voelt met ons mee.

Johannes vertelt ons nog iets bijzonders over Jezus.
Hij zegt:
Niemand heeft ooit God gezien
maar de enige Zoon, die zelf God is,
die aan het hart van de Vader rust,
heeft hem doen kennen.

Nog zo’n mysterieus vers.
Wat bedoelt Johannes daarmee?
Tegelijk is het een vers met een hele diepe betekenis.

In Jezus komt God dichtbij,
En voelt Hij met ons mee.
Maakt Hij deel uit van ons leven.

Maar dat niet alleen: Jezus brengt ook God zelf dichtbij.
Dit kind rust aan het hart van de Vader.
Daarmee wordt God bedoeld.
Wat een mooi beeld is dat!
Jezus kent God, door en door.
En door naar Jezus te kijken, en naar Hem te luisteren,
Leren ook wij God kennen.
Iemand die ik ken legde het een keer zo uit:
Jezus is een spiegel.
Als je naar Hem kijkt, dan zie je eigenlijk God.
Jezus helpt ons om te zien wie God is.
Helpt ons om zijn karakter te leren kennen.
In de dingen die Hij vertelt over God,
Maar ook in hoe Hij is.
De liefde die Hij laat zien, voor ieder mens.
Aan Jezus kun je zien hoe groot Gods liefde voor ons is.

De Joden hadden al wel een boek waarin verteld werd over God,
En over zijn wet.
Maar in Jezus komen de goedheid en de waarheid van God dichtbij.
Wat wij weten over God weten we niet alleen omdat we een boek hebben waarin over Hem verteld wordt,
Maar omdat God zelf naar ons toe is gekomen!
(…)

Naast dit alles is kerst een vergezicht, zoals mevrouw Tukker in het filmpje zo mooi zei.
Kerst wijst vooruit naar Pasen.
Het feest waarin we vieren dat Jezus zijn leven voor ons gaf,
En is opgestaan uit de dood.
Jezus, dit kind, is gekomen om zijn leven te geven.
Hij is gekomen om de pijn en het verdriet dat mensen elkaar en God aandoen,
Het kruis op te dragen.
Om ons te verzoenen met God.
Net als Kerst is ook dat een mysterie, een geheim.
Iets wat je niet met een wiskundige formule uit kunt leggen.

In Jezus komt God naar ons toe,
Om met ons mee te leven.
Om te delen in ons lijden,
om onze fouten te vergeven.
Om ons vrij te zetten!

Daarom is Kerst is niet zomaar een verhaal, van 2.000 jaar geleden.
Kerst draait om jou.
Jezus komt naar deze wereld voor jou.
Dat is Gods kerstcadeau voor jou!
De geboorte van Jezus is een geheim, een mysterie,
Maar het is vooral ook een geweldig teken van Gods liefde voor ieder van ons.
Iets dat ons in het licht mag zetten.
Iets waar we stil van mogen worden,
blij over mogen worden.

Daarom mogen we ieder jaar weer een feest van Kerst maken!
Want als dat geen feest waard is,
Dan weet ik het niet meer!
Amen.

Bron: K. van den Berg, ‘Oh groot mysterie!’, in: De Nieuwe Koers, nr. 10 – 2015